Poliçenin sonlandırılması nedeniyle ilgili sigorta şirketince yapılan toplu ödeme üzerinden vergi kesilecek mi?

Tek primli dövize endeksli ferdi hayat sigortasından gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda 25/12/2002 tarihinde Büyük Mükellefler Vergi Dairesinin … … …. vergi kimlik numaralı mükellefi Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.’ne tek primli dövize endeksli ferdi hayat sigortası yaptırdığınız, sigorta süresini doldurmanız nedeniyle 2017 yılında sigortadan ayrılmak istediğiniz ve sigorta şirketinin defaten ödenecek birikimlerinizden 6.173,40 TL gelir vergisi kesintisi yapmak istediği belirtilerek, gelir vergisi kesintisinin yapılıp yapılmayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinde;

“15. Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından

a) On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları,

b) On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları.” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 22 nci maddesinde ise; “Sigorta süresi en az on yıl veya ömür boyu olan tek primli yıllık gelir sigortalarından yapılan ödemelerin tamamı gelir vergisinden müstesnadır. Şu kadar ki; bu istisnadan yararlananların (bu maddenin (2) numaralı fıkrası kapsamında sigorta yaptıranlar dâhil) vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenler hariç olmak üzere, on yıl tamamlanmadan tek primli yıllık gelir sigortalarından ayrılmaları hâlinde, ayrılma tarihinde yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı üzerinden, 94 üncü maddenin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinin (a) alt bendine göre tevkifat yapılır. İrat tutarlarının tespitinde 75 inci maddede yer alan hükümlere uyulur.” hükmüne yer verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak mezkur 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde de;

15. a) 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinin (a) alt bendinde yer alan menkul sermaye iratlarından,

b) 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinin (b) alt bendinde yer alan menkul sermaye iratlarından” hükmüne yer verilerek, tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından ödenen irat tutarlarının menkul sermaye iradı olduğu ve söz konusu menkul sermaye iradı sayılan ödemelerden vergi tevkifatı yapılacağı belirtilmiş olup, tevkifat oranları 2/1/2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı Kararname ile 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinin (a) alt bendinde yer alan menkul sermaye iratlar için % 15; aynı bendin (b) alt bendinde yer alan menkul sermaye iratları için % 10 olarak belirlenmiştir.

Ayrıca, 10/10/2012 tarihli ve 28437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hayat Grubu Sigortaları Yönetmeliğinin “Hayat sigortası” başlıklı 4 üncü maddesinde; hayat sigortaları, ölüm ve/veya yaşama ihtimallerine bağlı teminatlar ile bunlara bağlı ek teminatların verilebildiği, ürünün özelliğine göre birikim priminin de alınabildiği ve tazminat ve/veya birikimlerin belirli bir tutarda ya da prim iadesi veya irat şeklinde ödenebildiği hayat grubu sigorta branşı olarak ifade edilmiş olup, “İrat ödemeli hayat grubu sigorta ürünleri (yıllık gelir sigortaları)” başlıklı 16 ncı maddesinde ise; yıllık gelir sigortası, tek ya da taksitli prim ödemeleri karşılığında, hemen veya belirli bir süre sonra başlayan, sigortalıya/sigortalılara veya sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine belirli tutarlarda veya bir varlığa ya da varlık grubuna endeksli olarak ömür boyu veya belirli bir süre için düzenli irat ödemesi yapmayı öngören sigorta ürünleri olarak tanımlanmıştır.

Buna göre, 25/12/2002 tarihinde başlayıp 25/12/2016 tarihinde toplu (defaten) ödeme alarak sona erdirmiş olduğunuz sigorta poliçeniz, hak sahibi olarak tarafınıza ömür boyu veya belirli bir süre için düzenli irat ödemesi yapmayı öngören yıllık gelir sigortası mahiyetinde olmadığından, söz konusu tek primli dövize endeksli ferdi hayat sigortası poliçesi nedeniyle tarafınıza yapılan ödemenin Gelir Vergisi Kanununun 22’nci maddesi kapsamında gelir vergisinden istisna tutulması mümkün bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, söz konusu poliçenin sonlandırılması nedeniyle ilgili sigorta şirketince tarafınıza yapılan toplu ödemenin içerdiği irat tutarı üzerinden, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinin (b) bendi kapsamında % 10 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.