Kiralanmak amacıyla alınan uçaklara hızlandırılmış amortisman uygulanabilir mi?

İlgi’de kayıtlı özelge talep formunuzda, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, … yılında … süreyle kiralama şartıyla yurt dışından  … uçak satın aldığınızı, … şirketiniz aktifine kayıtlı bulunan bu uçakların iç ve teknik aksamlarının yaptırılarak uçakların maliyetlerine eklendiğini belirterek, söz konusu uçaklara … süreli olarak hızlandırılmış amortisman uygulayıp uygulayamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.

Bu hükmün Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” tespit edilmiş ve bu oranlar 333, 339, 365, 389, 399, 406 ve 418 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile açıklanmıştır.

Diğer yandan, anılan Kanunun “Azalan bakiyeler usulüyle amortisman” başlıklı mükerrer 315 inci maddesinde;

“Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden dileyenler, amortismana tabi iktisadi değerlerini, azalan bakiyeler üzerinden amortisman usulü ile yok edebilirler.

Bu usulün tatbikinde;

1. Her yıl, üzerinden amortisman hesaplanacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar toplamının tenzili suretiyle tespit olunur. Enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde, üzerinden amortisman ayrılacak değer, amortismana tâbi iktisadî kıymetin düzeltilmiş değerinden daha evvel ayrılmış olan amortismanların toplamının taşınmış değerleri indirilmek suretiyle tespit edilir.

2. Bu usulde uygulanacak amortisman oranı % 50’yi geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır.

3. Bu usulde amortisman süresi normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır.

Bu sürenin son yılına devreden bakiye değer, o yıl tamamen yok edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun 328 inci maddesinde ise “Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerle serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu farkı defterlerinde hasılat veya gider kaydederler.

Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır…” hükmü bulunmaktadır.

Buna göre,

– İşletmeniz aktifinde kayıtlı bulunan uçakların Bakanlığımızca tespit ve ilan edilmiş faydalı ömür ve amortisman oranlarından farklı bir oranla amortismana tabî tutulması mümkün değildir.

– Yukarıda belirtilen hüküm ve açıklamalar doğrultusunda, işletmeniz aktifinde kayıtlı bulunan uçaklar için 339, 365, 389, 399, 406 ve 418 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ekli listenin 6.12. “Uçak ve Helikopterler” ayrımı uyarınca faydalı ömrün 10 yıl, amortisman oranının ise %10 olarak uygulanması gerekmektedir.

– Amortismana tabi söz konusu iktisadi değerlerin, azalan bakiyeler üzerinden amortisman usulü ile itfa edilmesi mümkün olmakla birlikte, uygulanacak amortisman oranının % 50’yi geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katı olarak uygulanacağı tabiidir.

– Söz konusu uçakların … sonra satılması halinde, satış bedeli ile net defter değeri arasındaki farkın kar ve zarar olarak defter kayıtlarına intikal ettirilmesi gerekmektedir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.