Gökhan İNCE
SGK Müfettişi, Bilirkişi
g.ince27@outlook.com
7256 Sayılı Torba Kanun Kapsamında Yapılandırılan Sgk Borçlarının Ödenmesine İlişkin Tercihler Ve Yapılandırmanın Avantajları
Özet
Makalemizde 7256 sayılı kanun çerçevesinde yapılandırılan SGK alacaklarının ödenmesi ve alacakların ödenmesinin getireceği avantajlara ilişkin hususlar üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
7256 numaralı torba kanun, ilişiksizlik belgesi, borcu yoktur yazısı, haczin kaldırılması, İhya, teşvikler, SGK alacaklarının yapılandırılması, borç yapılandırması, GSS
1) GİRİŞ
Ülkemizde geçmişten bu yana kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin torba kanunlar yürürlüğe girmektedir. SGK’nın tüm kesimlere hizmet vermesi nedeniyle SGK alacakları kamu alacakları içerisinde önemli bir yere sahiptir. Çalışma hayatı ve ekonomideki darboğaz nedeniyle SGK alacaklarının tahsilinde güçlük yaşanabilmektedir.
Covid-19 küresel salgınının da etkisi ve fesih yasağı, ücretsiz izin, kısa çalışma vb. uygulamalarla birlikte kamu alacaklarının yapılandırılması gündeme gelmiş ve 7256 numaralı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (7256 sayılı torba kanun) 17/11/2020 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yapılandırma uygulamalarında çoğunlukla borçlular yapılandırmaya başvurarak ilk birkaç taksiti ödemekte olup, diğer taksitlerin takibinde sorun yaşamaktadırlar. Bu durumda yapılandırmadan beklenen sonuç alınamamaktadır. 7256 sayılı yapılandırma kanununu SGK alacakları açısından kapsamlı bir yapılandırma kanunu olarak değerlendirilebilir. Yapılandırmadan SGK’ya borcu olan tüm paydaşlar (sigortalı, işveren, kamu) yararlanabilecektir.
7256 sayılı torba kanunda SGK açısından, alacaklarının yapılandırılması, 4/1-b sigortalılık sürelerinin ihya edilmesi ve istihdam teşviklerine ilişkin konular yer almaktadır. Çalışmamızda yapılandırılan SGK alacaklarının ödenmesi ve yapılandırılan alacakların ödenmesinin sonuçları üzerinde durulacaktır. Konu sigortalı ve işverenler açısından ele alınacağından çalışmanın geri kalanında “SGK borçları” ifadesi kullanılacaktır.
2-SGK BORÇLARININ ÖDENMESİNE İLİŞKİN HUSUSLAR
7256 sayılı Torba Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler hâlinde ödenebilir.7256 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ilgili fıkralarında belirtilen hükümler kapsamında yapılandırılan tutarın ilk taksit ödeme süresinin sonuna (31/3/2021 bu tarih dahil) kadar peşin, taksitle ödeme talebinde bulunmaları halinde ise; ilk taksit ödeme süresinin sona erdiği 31/3/2021 tarihinden itibaren ikişer aylık eşit taksitler halinde ödenmesi gerekmektedir.
2-1) Yapılandırılan Borç Tutarının Peşin Ödenmesi
Söz konusu borçların tamamının, ilk taksit ödenme süresi (31/3/2021 bu tarih dahil) içinde peşin ödenmesi halinde bu tutara katsayı uygulanmayacağı ve Kanunun yayımlandığı tarihten, ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faizin alınmayacağı; fer’i borçlar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar üzerinden ayrıca % 90 indirim yapılacaktır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve Fer’i borçlar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilir.
Yapılandırma sonucu ödenecek borcun sadece fer’i borçtan ibaret olması hâlinde fer’i borç yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (bu Kanunun 2 nci maddesinin ondördüncü fıkrası kapsamındaki borçlar hariç) %50 indirim yapılır.
2-2) Yapılandırılan Borcun 31/03/2021 Tarihine Kadar Peşin Olarak Ödenmemesi ve Geç Ödeme Zammı İle Birlikte Ödeme
Peşin ödeme yolunu tercih etmiş olan borçlular, 7256 sayılı Kanun uyarınca ödemeleri gereken tutarları, en geç 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödememeleri veya aynı tarihe kadar peşin ödeme taleplerini taksitle ödeme talebine dönüştürüp ilk taksit ödemesini de yine en geç 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) yapmamaları halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedeceklerdir.
Bununla birlikte, peşin olarak hesaplanan borcun 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen tutarın 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranı üzerinden hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte 31/3/2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar ödenmesi halinde peşin ödeme hükümlerinden yararlandırılacaktır.
2-3) Yapılandırılan Borç Tutarının İlk İki Taksit Ödeme Süresi İçerisinde Ödenmesi
Söz konusu borçların, ilk iki taksit ödenme süresi içinde ödenmesi halinde bu tutara katsayı uygulanmayacağı ve Kanunun yayımlandığı tarihten, ödeme tarihine kadar geçen süre için her hangi bir faizin alınmayacağı; ilk iki taksit ödeme süresi (30/4/2021 bu tarih dâhil) içerisinde tamamen ödenmesi halinde ise, fer’i borçlar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar üzerinden ayrıca % 50 indirim yapılacaktır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve Fer’i borçlar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50 indirim yapılır.
Yapılandırma sonucu ödenecek borcun sadece fer’i borçtan ibaret olması hâlinde fer’i borç yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (bu Kanunun 2 nci maddesinin ondördüncü fıkrası kapsamındaki borçlar hariç) %25 indirim yapılır.
2-4) Yapılandırılan Borcun Taksitle Ödenmesi
Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi hâlinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;
1) Altı eşit taksit için (1,045),
2) Dokuz eşit taksit için (1,083),
3) On iki eşit taksit için (1,105),
4) On sekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. 7256 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.
2-5) Farklı Borç Türleri için Farklı Ödeme Seçeneği Tercih Edilmesi
Kapsama giren tüm borç türleri için aynı ödeme şekli (peşin veya taksitle) tercih edilebileceği gibi bir borç türü için peşin, diğer borç türleri için taksitle ödeme yolu veya bir borç türü için farklı sayıda taksit, diğer borç türü için farklı sayıda taksit de seçilebilecektir.
2-6) Peşin Ödeme Tercihi Taksitli Ödeme Tercihine Dönüştürülmesi
Peşin ödeme yolunu tercih etmiş olan borçluların, birinci taksit ödeme süresinin sona erdiği 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) talepte bulunmaları kaydıyla, peşin ödeme başvuruları talep edecekleri taksit sayısına çevrilebilecektir.
2-7) Taksitle Ödeme Tercihinin Peşin Ödeme Tercihine Dönüştürülmesi
7256 sayılı Kanun uyarınca yapılan başvuru sırasında, 7256 sayılı Kanuna göre hesaplanan borcun taksitler halinde ödeneceğinin beyan edilmesine rağmen, borcun tamamının yine ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde de, peşin ödeme talebinde bulunulmuş gibi kabul edilerek, aynı şekilde Kanunun yürürlük tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için gecikme cezası, gecikme zammı ve faiz alınmayacağı gibi peşin ödeme indiriminden de yararlanılacaktır.
2-8) Yapılandırılan Borcun Kısmi Olarak Ödenmesi
Peşin ödeme başvurusunda bulunan borçluların 7256 sayılı Kanuna göre ödemeleri gereken tutarlar için kısmi ödeme yapmaları halinde,7256 Kanun hükümlerinden ödedikleri tutar kadar yararlandırılacaklardır. 7256 Kanunun yürürlük tarihinden sonra yapılan ödemeler, peşin ödeme yolunun tercih edilmiş olması halinde peşin ödeme tutarına; taksitle ödeme yolunun tercih edilmiş olması halinde ilk taksit tutarına mahsup edilecektir.
2-9) 6183 Sayılı Kanun Gereğince Takip Masrafları
Yapılandırma kapsamına giren dönemler için ilgililer aleyhine 6183 sayılı Kanun gereğince yapılmış olan takip masrafları peşin ödeme sırasında, taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise ilk ödeme sırasında tahsil edilecektir.
2-10) İlk İki Taksit Dışındaki Ödemelerin Aksatılması
7256 kapsamında yapılandırılan ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve borçlu idareler açısından taksitlendirilen borçlar için ayrı ayrı uygulanır.
2-11) SGK Borç Yapılandırmasının Bozulduğu Durumlar
SGK borç yapılandırması ilk iki taksitin süresinde ödenmemesi veya ilk iki taksitin süresinde ve tam olarak ödenmesiyle birlikte, bir takvim yılı içerisinde ikiden fazla taksitin ödenmemesi veya eksik ödenmesi durumunda bozulacaktır. Yapılandırmanın bozulması halinde, borçlular ödedikleri taksit tutarı kadar yapılandırma hükümlerinden yararlanabileceklerdir. SGK borçlarının taksitli ödenmesinde (borç taksitinin %10’unu geçmemek üzere) 10 TL’ye kadar olan eksik ödemeler yapılandırmayı bozmayacaktır.
3)YAPILANDIRILAN SGK BORÇLARININ PEŞİN VEYA TAKSİTLE ÖDENMESİNİN AVANTAJLARI
3-1) İdari Para Cezaları
31/8/2020 tarihinden önce (bu tarih dâhil) yapılan tespitlere ilişkin olmak üzere 31/01/2021 tarihine kadar tebliğ edilen idari para cezaları yapılandırma kapsamındadır. Yeniden yapılandırılan borç tutarının tamamının 7256 sayılı Kanunda belirtilen süre içinde peşin olarak ödenmesi durumunda İdari para cezası asıllarının %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i borçlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Peşin ödemenin tercih edilmesi halinde, idari para cezasları için borç aslının % 50’si ile bu borçlara ödeme süresinin bittiği tarihten Kanunun yayımlandığı 17/11/2020 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle hesaplanan tutarın tamamının 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmesi gerekmektedir.
3-2) Genel Sağlık Sigortası Primleri
Bugüne kadar hiç gelir testine girmeyenlerin GSS prim borçları Gelir Testine sonucuna göre değerlendirilecektir. Bu durumda borçların tamamının silinmesi veya gelir testi sonucuna göre GSS primi tahakkuk ettirilmesi söz konusu olacaktır. Daha önce hiç gelir testi yaptırmamış GSS sigortalılarının, 31.03.2021 tarihine kadar gelir testine başvurmaları ve aynı hane içindeki gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden az olduğunun tespit edilmesi durumunda GSS prim borçları silinecektir. Gelir testi sonucuna göre GSS borçlarının tamamının silinmesi önemli bir avantajdır.
Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalılarında daha önceden gelir testine girmiş olanlar; gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i borçlarının tahsilinden vazgeçilen 2020 Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin olan genel sağlık sigortası prim borç asıllarını, başvuru şartı aranmaksızın 30/4/2021 (dahil) tarihine kadar, SGK ile anlaşmalı bankalar aracılığıyla peşin veya taksitler halinde ödeyebileceklerdir.
5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki 2020 yılı Ağustos ayı ve öncesi borçların 30/4/2021 (dahil) tarihine kadar kısmen veya tamamen ödenmemesi halinde, 2017 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin kalan prim borçlarına 1/4/2017 tarihinden tahsil edildiği tarihe kadar, 2017 yılı Mart ayı ve sonrasına ilişkin kalan prim borçlarına ise son ödeme tarihinden tahsil edildiği tarihe kadar geçen süre için gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanacaktır.
3-3) Durdurulan Bağ-kur Sürelerinin İhyası Nedeniyle Geçmişe Yönelik Sigortalılık Süresine Hak Kazanılması
Sigortalılıklarını durdurma talebinde bulunan sigortalı ve hak sahiplerinin 31.01.2021 tarihine kadar başvuruda bulunmaları halinde bir defaya mahsus durdurma talebinden vazgeçerek SGK’ya olan borçlarını yapılandırmaları ya da peşin olarak ödemeleri mümkündür. Diğer taraftan sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanların ihya borcu da 2020/46 sayılı genelge hükümlerine göre hesaplanacaktır.
Hesaplanan ihya borç tutarının tamamı borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödendiği takdirde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir. Tebliğ edilen borç tutarının üç ay içerisinde tamamen ödenmemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek olup borç tutarları da silinecektir. Ayrıca, ihya kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecektir.
3-4) İhale Konusu İşyerlerinde Eksik İşçilik Tutarları Ve Teminat Mektupları
31/8/2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten kaynaklanan prim borçlarının 17/11/2020 tarihinden önce işverene tebliğ edilmiş olması ve peşin ödeme seçeneği ile yapılandırma başvurusunda bulunulmuş olması halinde, söz konusu borcun tamamının varsa diğer borçlarla birlikte en geç 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmesi gerekmektedir.
İhale konusu işyerleri ile ilgili olarak, idare nezdindeki banka teminat mektuplarının süreli olması halinde bu teminat mektuplarının süresiz ve kat’i olacak şekilde değiştirilmesi ya da teminat mektuplarının süresinin peşin veya taksitle ödeme başvurusuna bakılarak son ödeme tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar uzatılması gerekmektedir.
Teminat mektuplarının süresiz ve kat’i olması veya süreli ise süresinin (en az peşin veya taksitle ödeme başvurusuna göre) son ödeme tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar devam ediyor olması halinde teminat mektupları ile ilgili olarak herhangi bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, idare nezdindeki banka teminat mektupları süreli olan ancak süresi başvuru tarihi itibarıyla sona ermiş veya 31/3/2021 (bu tarih dâhil) tarihinden önce sona erecek olan işyeri işverenlerince, 7256 sayılı Kanuna göre hesaplanacak tutarın tamamının 31/3/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) peşin olarak ödenmesi halinde teminat mektuplarının süresinin uzatılmasına gerek bulunmamaktadır.
3-5) İhalelere Katılmak İçin Düzenlenen Yazılar
İhalelere katılmak amacıyla kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığına ilişkin yazı talep eden işverenlerin Kanun kapsamındaki borçları ile 7256 sayılı Kanun kapsamına girmeyen ve ihale tarihi itibarıyla hesaplanan borçlarının toplamının Kamu ihale tebliğinde belirtilen limitlerin üzerinde olması halinde:
-Peşin ödeme yolunu tercih eden borçlulara, 7256 sayılı Kanun uyarınca yeniden yapılandırılmış olan borçlarının (idari para cezası borçları hariç) tamamını ödedikleri tarih itibarıyla 7256 sayılı Kanun kapsamına girmeyen muaccel borçlarının anılan tebliğde belirtilen limitlerin altında olması kaydıyla,
-Taksitle ödeme yolunu tercih eden borçlulara, yapılandırılmış olan borçlarından (idari para cezası borçları hariç) ilk iki taksitin ödenmesi ve vadesi geçtiği halde ihale tarihi itibarıyla ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitleri ile birlikte kapsama girmeyen muaccel hale gelmiş borçlarının toplamının anılan tebliğde belirtilen limitlerin altında olması ve 7256 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkının devam etmesi kaydıyla, kesinleşmiş sosyal güvenlik borcu olmadığına dair yazı/belge verilecektir.
3-6) Hakediş Ödemelerine İlişkin Borcu Yoktur Yazısı
5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin ikinci fıkrasına göre işverenlerin hakedişleri, SGK’ya idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması kaydıyla ödendiğinden, idarelerce, işverenlerin muaccel borcunun olup olmadığının manuel veya elektronik ortamda sorgulandığı durumlarda yeniden yapılandırılan borçlardan dolayı:
-Peşin ödeme yolunu tercih eden borçlular için, yapılandırma kapsamına giren borçların tamamının ödenmesi ve kapsama girmeyen muaccel borçlarının da bulunmaması kaydıyla,
-Taksitle ödeme yolunu tercih eden borçlular için ilk iki taksitin süresinde ödenmesi ve vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksiti ile kapsama girmeyen muaccel borcunun bulunmaması kaydıyla, hakediş ödemesine esas borcu yoktur yazıları verilecektir.
3-7) Yapı Kullanma İzin Belgelerine İlişkin Yazılar
7256 sayılı Kanun kapsamına giren borçlarını peşin veya taksitler halinde ödemek üzere başvuruda bulunmuş olan ihale konusu işyeri ve özel nitelikteki inşaat işyeri işverenlerinin, kapsama giren borçları ile birlikte kapsama girmeyen diğer borçlarının tamamını ödemeleri kaydıyla ilişiksizlik belgesi/teminat iadesi yazısı verilecektir. Dolayısıyla, taksitleri düzenli olarak ödense dahi, kapsama giren ve girmeyen borçların tamamı ödenmediği sürece söz konusu yazılar verilmeyecektir.
3-8) Üçüncü Kişilerdeki Hak Ve Alacaklarına Haciz Konulmuş Olan Borçlular
SGK’ya olan borçlarından dolayı üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına (maaş, aylık, gelir, kira, mevduat, istihkak, hakediş vb.) 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre haciz konulmuş olan borçluların söz konusu borçları için yapılandırma başvurusunda bulunmaları halinde üçüncü kişiler nezdindeki hak ve alacaklar, peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde borcun tamamının ödenmesinin ardından, taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise ilk taksitin ödenmesinin ardından kaldırılacaktır. Bu şekilde haciz kaldırmalarda ilk taksitin ödendiği tarihe kadar haczedilmiş paraların SGK hesaplarına aktarılması sağlanacaktır.
Hak ve alacaklar üzerine konulmuş olan hacizlerin kaldırılmasından önce üçüncü kişiler tarafından SGK hesaplarına aktarılan paralar, Kanunun yürürlük tarihinden önce aktarılmış ise cari usul ve esaslara göre, Kanunun yürürlük tarihi ve sonrasında aktarılmış ise peşin veya taksitler halinde ödenecek tutarlara, mahsup edilecektir.
3-9) Taşınır Ve Taşınmaz Mallar Üzerindeki Hacizlerin Kaldırılması Ve Satışların Durdurulması
Taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki hacizler; yapılandırma başvurusu sırasında peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde yapılandırılan borcun tamamının ödenmesinin ardından; Başvuru sırasında taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ilk taksit tutarının ödenmesi, hacze konu olup yapılandırma kapsamına girmeyen başka bir borcun bulunmaması ve borçlu tarafından talep edilmesi kaydıyla yapılandırma öncesi toplam borç miktarı kadar (kalan asıl borç + gecikme cezası + gecikme zammı) hacizler baki kalmak kaydıyla kaldırılacaktır.
Bu durumdaki hacizlerin kaldırılabilmesi için SGK haczinin devam edeceği taşınır ve taşınmaz malın satış kabiliyetinin bulunmasına ve SGK alacağının tahsilini güçleştirecek ipotek, haciz vb. gibi takyidat bulunmamasına dikkat edilecektir.
3-10) Devlet Yardımları İle Teşvik Ve Desteklerden Yararlanabilme
İşverenlerin, Devlet yardımları ile teşvik ve desteklerden yararlanabilmeleri için; Türkiye genelinde yazının verildiği tarih itibarıyla muaccel borçlarının bulunmaması veya borçlarının tecil ve taksitlendirilmiş ya da yapılandırılmış olması gerekmektedir.
Buna göre 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanabilmesi amacıyla yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının olup olmadığının sorgulanacaktır.
Sorgulama sonucunda, peşin ödeme yolunu tercih eden borçlulara, yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş borçlarının bulunmaması (aylık brüt asgari ücrete kadar olan borçlar hariç) ve 7256 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırılmış olan borçlarının tamamını ödemeleri durumunda yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığı kabul edilecektir.
Öte yandan, Taksitle ödeme yolunu tercih eden borçlulara, yapılandırılmış olan borçlara ilişkin ilk iki taksitin ödenmiş olması ve yapılandırma kapsamına girmeyen borçları ile vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerinin toplamının aylık brüt asgari ücret tutarı ve altında olması kaydıyla yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığı kabul edilecektir.
3-11) İstihdam Teşviklerinden Yararlanma
Bilindiği üzere, halen uygulamada olan prim teşviklerinden (4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi, 4447 sayılı Kanunun 50 nci ve geçici 26 ıncı maddeleri ile 2828 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinde yer alan teşvikler hariç) yararlanılabilmesi için yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcunun bulunmaması veya bulunmakla birlikte bu borçların 6183 sayılı Kanun veya çeşitli kanunlar uyarınca taksitlendirilmiş veya yapılandırılmış olması, ayrıca taksitlendirme ve yapılandırma işleminin de bozulmamış olması gerekmektedir.
Bu bağlamda, 7256 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırma başvurusunda bulunulması halinde, başvuruda bulunulan tarihten itibaren, yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş başkaca borçlarının da bulunmaması kaydıyla, prim teşviki, indirim ve desteklerden yararlanılması mümkün olacaktır.
Örnek: Teşvik A.Ş.’nin 7256 sayılı Kanun kapsamında 5/11/2020 tarihinde yeniden yapılandırma başvurusunda bulunduğu ve yapılandırma kapsamına girmeyen 2020/Eylül ayına ilişkin prim borcunun bulunduğu varsayıldığında, anılan işverenin 2020/Aralık ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesini, 06111 kanun numarasını seçmek suretiyle göndermesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak 2020/Eylül ayına ilişkin prim borcunun ödenmesi durumunda işlemler teşvik kapsamında yapılabilecektir.
SONUÇ
7256 sayılı Torba kanunla paydaşların SGK’ya olan borçlarına yapılandırma getirilmiştir. 7256 sayılı torba kanun kapsamlı bir yapılandırma kanunudur. Yapılandırma kanununda borçlular açısından birçok avantaj bulunmaktadır. Borçlular yapılandırma kapsamına giren borçlarını gerek peşin olarak ödeyebilir gerekse de taksitle ödeyebilirler. Ödeme gücüne sahip olan borçlular için en avantajlı durum peşin veya iki taksitle ödeme yapılmasıdır.
Borçların yapılandırılması ve/veya taksitlerin düzenli ödenmesi durumunda, borçlular açısından; borç aslına uygulanan indirim, borcun ferilerinin silinmesi, borcu yoktur yazısının verilmesi, ilişiksizlik belgesinin/teminat iadesi yazısının verilmesi, uygulanmış olan hacizlerin kaldırılması, icra takibi yapılmaması, istihdam teşviklerinden yapılandırma başvuru tarihi itibariyle faydalanma gibi hususlar söz konusu olacaktır.
2020 yılı başından bu yana yaşadığımız salgın süreci göz önünde bulundurulduğunda ve 2021 yılında da Covid-19 küresel salgın sürecinin devam edeceği öngörüldüğünde sosyal güvenlik paydaşları açısından SGK borçlarının yapılandırılması çok önemlidir. Tüm sosyal güvenlik paydaşlarının borçlarını yapılandırmaları ve ödeme tarihlerine dikkate etmeleri gerektiği değerlendirilmektedir.
Kaynaklar
-7256 numaralı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
-17/11/2020 tarihli ve 2020/45 sayılı 7256 sayılı Kanun Uyarınca Alacakların Yapılandırılması Konulu SGK Genelgesi
-18/11/2020 tarihli ve 2020/46 sayılı 5510 Sayılı Kanunun 4/1-b Kapsamındaki Sigortalılığın Durdurulması Konulu SGK Genelgesi
-30/12/2020 tarihli ve 31350 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3343 sayılı yapılandırma başvuru ve ödeme sürelerinin uzatıldığına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararı
Kaynak: Gökhan İNCE, SGK Müfettişi, Bilirkişi – İçerik, Yazarın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hak ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
