Akrabalara ait ayrı şirketlerin mal alımları tek bir şirket tarafından toplu yapılıp karsız bir şekilde diğer şirketlere satılabilir mi?

İlgi (a)’da kayıtlı özelge talep formu ve ilgi (b)’de kayıtlı ek dilekçenizde, üniversitelere bağlı öğrenci yurtlarında, her biri farklı firma üzerinden yürütülen lokanta kantin işletmeciliği yapan birbiriyle ortaklık veya şirket ortakları arasında akrabalık ilişkisi  olan şirketlerden oluşan grup firması olduğunuzu, akrabalık bağından şirketinizin ortağı ile diğer şirketlerin ortağı olan kişinin kardeş olmasının kastedildiği, bu işletmeler için yapılacak alımların şirketlerden biri üzerinden toplu olarak gerçekleştirileceği ve yapılan alımların alım fiyatı üzerine yalnızca nakliye vb. giderler eklenerek ilgili şirketlere yansıtılacağı belirterek yapılacak işlemlerin transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmış olup konuyla ilgili Müdürlüğümüz görüşü aşağıda açıklanmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında  kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, maddenin ikinci fıkrasında ise  safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 01/01/2007 tarihinde yürürlüğe giren 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kurumların ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunması durumunda, kazancın tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı; alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemlerin her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirileceği belirtilmiştir.

Aynı maddenin ikinci fıkrasında, ilişkili kişinin; kurumların kendi ortakları, kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade ettiği, ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımlarının da ilişkili kişi sayılacağı, üçüncü fıkrasında emsallere uygunluk ilkesinin, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade ettiği,  dördüncü fıkrasında ise kurumların ilişkili kişilerle yaptığı işlemlerde uygulayacağı fiyat veya bedelleri, bu fıkrada belirtilen yöntemlerden işlemin mahiyetine en uygun olanını kullanarak tespit edileceği hüküm altına alınmıştır.

Konuya ilişkin açıklamalara 1 seri numaralı Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliği’nde yer verilmiş olup Tebliğin “3- İlişkili Kişi” başlıklı bölümünde, kurum ve/veya ortakları ile ilişkili kişi kapsamında değerlendirilebilecek kişi ve kurumlar ayrıntılı olarak açıklanmış, aynı tebliğin dördüncü bölümünde Emsallere Uygunluk İlkesine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, grup şirketlerinden biri tarafından toplu olarak alınarak birbirleriyle ortaklık veya şirket ortakları arasında akrabalık ilişkisi bulunan diğer şirketlere yapılan mal satış işlemi ilişkili kişilere yapılan satış işlemi mahiyetinde olup bu işlemde uygulanacak fiyat veya bedelin, taraflar arasında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda uygulanacak fiyat veya bedele uygun olması gerekmektedir. Söz konusu fiyat veya bedelin emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak belirlenmesi durumunda, kazancın transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı tabiidir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.