Bir firmamız şirket bünyesinde kullanmak üzere 1.500.000,00 + 270.000,00 (KDV) binek araç satın almıştır. Burada binek araçların işlenmesi ile ilgili gider kısıtlaması olduğu için muhasebe kaydını nasıl oluşturmamız gerekiyor. Bu konuda bilgi alabilir miyiz?
2022 YILINDA BİNEK OTO ALIMI VE AMORTİSMANKAYDI ÖRNEK UYGULAMA :
01/01/2022 Tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
İKİNCİ EL ALINAN BİNEK OTOMOBİL ALIŞ KAYDI VE AMORTİSMAN MUHASEBE KAYDI
İkinci el binek otomobilin satın alınmasında 2022 yılında her bir otomobil için KDV tutarının en fazla 200.000 TL’si ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır. Aşan kısım KKEG olarak işlem görecektir.
KDV’si maliyete eklenen binek otomobilin 2022 yılı birinci geçici vergileme dönemi muhasebe kaydında dikkat edilmesi gereken husus; 430.000 TL’lik sınırdır. Vergilerin maliyete eklendiği durumda 2022 yılı için 430.000 TL’yi aşan araçlar için aşan kısım için ayrılan amortismanın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.
Örnek: (XYZ) A.Ş. 450.000 TL bedel ile ikinci el binek otomobili (Z) A.Ş.’den 12.01.2022 tarihinde satın almıştır. Aynı gün fatura kesilmiş ve ödeme banka kanalı ile yapılmıştır. KDV MALİYETE EKLENMEMİŞ, gider olarak kaydedilmiştir.
Aracın bedeli: 450.000 TL
Araca ilişkin KDV: 450.000×% 1= 4.500 TL
Alış Muhasebe kaydı;
—————-12/01/2022————
254 450.000
760/770 4.500
102 454.500
————–/———————
Satın Alınan İkinci El Binek Otomobilin 2022 Birinci Geçici Vergileme Dönemi Amortisman Kaydı
Satın alınan ikinci el binek otomobilin 2022 yılı için 430.000 TL’yi AŞAN kısmına ilişkin amortisman tutarı KKEG olarak dikkate alınacaktır.
Buna göre:
3 AYLIK Amortisman tutarı: (450.000×0.20)3/12=22.500 TL
Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (430.000/450.000) x 22.500 = 21.500 TL
KKEG olarak dikkate alınacak tutar: 22.500 – 21.500 =1.000 TL
Geçici vergi dönemi amortisman kaydı
—————-31/03/2022————-
760 / 770 21.500
689 (KKEG) 1.000
257 22.500
————–/——————————-
Yeni (sıfır) binek oto alınması halinde yapılacak muhasebe kaydı
2022 YILINDA BİNEK OTO ALIMI VE AMORTİSMANKAYDI ÖRNEK UYGULAMA :
Konu ile ilgili olarak hazırladığımız örnek çalışma aşağıdadır. Rakamlarınıza uyarlayarak işlem yapınız.
01/01/2022 Tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
a)-Katma değer vergisi ve Özel tüketim vergisinin gider olarak yazılacak toplam tutarı 01/01/2022’den itibaren 200.000 TL’dir. Bu tutardan fazlası KKEG olarak kayıt edilir.
b)- Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 01/01/2022’den itibaren 230.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde ise 01/01/2022 tarihinden itibaren 430.000 TL dir.
1)- ÖTV ve KDV’nin MALİYETE EKLENMESİ HALİNDE
Örnek: (X) Anonim Şirketi genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere 15.01.2022 tarihinde KDV ve ÖTV hariç fiyatı 300.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır. Söz konusu otomobil için 120.000 TL ÖTV ve 75.600 TL KDV ödenmiştir. Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir. Şirket, binek otomobilin ÖTV ve KDV’sini maliyete eklemiştir.
Binek otomobilin maliyete eklenmesi durumunda aracın muhasebe kaydı özellik arz etmemektedir. Özellik arz eden durum bu araca ilişkin amortisman kaydına ilişkindir.
Alış Muhasebe kaydı; 300.000+120.00+75.600= 495.600
—————-15/01/2022———-
254 495.600
102 495.600
————–/———————
ÖTV ve KDV’si maliyete eklenen binek otomobilin 2022 yılı birinci geçici vergileme dönemi muhasebe kaydında dikkat edilmesi gereken husus; 430.000 TL’lik sınırdır.
Vergilerin maliyete eklendiği durumda 2022 yılı için 430.000 TL’yi aşan araçlar için aşan kısım için ayrılan amortismanın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.
3 aylık (Amortisman oranı %20) Amortisman tutarı: (495.600×0.20)x(3/12)= 24.780 TL
Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (430.000/495.600) x 24.780 = 21.500 TL
KKEG olarak dikkate alınacak tutar ( 24.780 – 21.500) = 3.280 TL
3 aylık Amortisman gider kaydı
—————-31/03/2022————-
760 / 770 21.500
689 (KKEG) 3.280
257 24.780
————–/————————–
2)- ÖTV ve KDV’nin MALİYETE EKLENMEYİP, GİDER YAZILMASI HALİNDE :
7194 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, binek otomobilin iktisabına ilişkin KDV ve ÖTV toplamının 200.000 TL’ye kadarlık kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Binek otomobile ilişkin KDV ve ÖTV tutarı toplamının bu tutarı aşan kısmı ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak işlem görecektir.
Örnek: (Z) LİMİTED Şirketi, genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere 15.01.2022 tarihinde KDV ve ÖTV hariç fiyatı 300.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır. Söz konusu otomobil için 150.000 TL ÖTV ve 81.000 TL KDV ödenmiştir. Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir.
Söz konusu aracın ÖTV ve KDV toplamı (150.000 + 81.000) = 231.000 TL, 2022 yılı için öngörülen gider olarak yazılabilecek 200.000 TL’nin üzerinde olduğundan, limiti aşan 31.000 TL’lik kısmın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir. Buna göre;
Binek otomobilin vergisiz bedeli: 300.000 TL
Binek otomobil için ödenen KDV+ÖTV Tutarı: 231.000 TL
Gider yazılabilecek KDV+ÖTV Tutarı: 200.000 TL
KDV + ÖTV’nin KKEG olarak işlem görecek kısmı: 231.000 – 200.000 = 31.000 TL
Alış Muhasebe kaydı;
—————-15/01/2021————-
254 300.000
689 (KKEG) 31.600
760/770 200.000
102 531.600
————–/———————
Satın Alınan Yeni Binek Otomobilin 2022 Birinci Geçici Vergileme Dönemi Amortisman Kaydı Satın alınan ÖTV+KDV hariç iktisap bedeli (2022 ) 300.000 TL’yi aşan yeni binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın ancak bu tutara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir.
Buna göre;
Amortisman tutarı: (300.000×0.20)x(3/12)= 15.000 TL
Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (230.000/300.000)*15.000 =11.500 TL
KKEG olarak dikkate alınacak tutar: 15.000-11.500 =3.500 TL
3 aylık Amortisman kaydı
—————-31/03/2022————-
760 / 770 11.500
689 (KKEG) 3.500
257 15.0000
————–/——————————
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
