2017 Yılı için AYLIK İşsizlik maaşı;
– En az : 711,00 TL
– En FAZLA : 1.422,00 TL olarak uygulanacaktır.
1- İŞSİZLİK MAAŞI NEDİR?
İşsizlik Maaşı; Ülkemizde ilk defa 1999 yılında yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile uygulanmaya başlanmıştır. 1999 yılında başlanarak çalışanların prime esas kazançları dikkate alınarak maaşlarından işveren tarafından işsizlik sigortası prim kesintisi yapılmakta ve kanunla getirilen koşulları sağlayan sigortalılara işsizlik ödeneği verilmektedir.
2- İŞSİZLİK SİGORTASI KAPSAMINA KİMLER GİRER?
– 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda belirtilen ve bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalılar,
– 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda belirtilen ve sandıklara tabi sigortalılar,
Ayrıca istekleri halinde;
– 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılar,
-Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında 1 ay içerisinde çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişiler, işsizlik sigortasının kapsamındadır.
3- İŞSİZLİK SİGORTASINDAN YARARLANMA KOŞULLARI NELERDİR?
İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için;
– Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
– Hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak,
– Son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
– Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak, gerekmektedir.
4- İŞSİZLİK SİGORTASINA BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir.
– İŞKUR birimine şahsen gelerek veya
– Elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir.
– E-Devlet şifresi ile internet üzerinden başvuru yapılabilir.
Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik sigortası başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır.
5- İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR SÜRE İLE ALINABİLİR?
İşsizlik ödeneğinin süresi
Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
– 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere
180 gün (6 AY)
– 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere
240 gün (8 AY)
– 1.080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere
300 gün (10 AY)
süre ile işsizlik ödeneği (kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla) verilmektedir.
6- İŞSİZLİK MAAŞI HESAPLANIRKEN HANGİ HALLER KESİNTİ OLARAK DİKKATE ALINMAZ?
Son 120 günde kesinti sayılmayan haller;
Hizmet akitleri 4447/51 inci madde kapsamında sona eren sigortalı işsizlerin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde, hizmet akdi devam etmekle birlikte;
– Hastalık,
– Ücretsiz izin,
– Disiplin cezası
– Gözaltına alınma,
– Hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali,
– Kısmi istihdam,
– Grev,
– Lokavt,
– Genel hayatı etkileyen olaylar,
– Ekonomik kriz,
– Doğal afet,
Nedenleriyle işyerinde faaliyetin durdurulması veya işe ara verilmesi halinde, son 120 günün hesabında prim yatırılmayan bu süreler kesinti sayılmamaktadır.
7- İŞSİZLİK SİGORTASI KAPSAMINDA SUNULAN HİZMETLER NELERDİR?
İşsizlik ödeneği alanlara İŞKUR tarafından;
– İşsizlik ödeneği verilmesi,
– Genel sağlık sigortası primleri ödenmesi,
– Yeni bir iş bulma,
– Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi verilmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.
8- İŞSİZLİK ÖDENEĞİ NASIL HESAPLANIR?
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son 4 (dört) aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40 olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80 geçememektedir.
Örnek 1: Asgari ücretli çalışan ve 5 yıl süreyle, 4a kapsamında (eski SSK’ lı) bir işverene bağlı olarak çalışan Didem Hanım;
– İşveren tarafından işten çıkarılmıştır,
– 5 yıl üzerinden prim ödeme gün sayısı 1.800 gündür,
– Son 4 ay 120 gün sigortalı olarak çalışmıştır.
Yukarıdaki kriterlere göre Didem Hanım, işsizlik maaşı almaya hak kazanmıştır.
Aylık işsizlik maaşı yaklaşık şöyle hesaplanır;
Didem Hanım, 10 ay boyunca aylık olarak 711 -TL İşsizlik Maaşı alacaktır.
Örnek 2: Brüt ücreti 5.000-TL olan ve 10 yıl süre ile 4a kapsamında (eski SSK’lı) olarak bir işyerinde çalışan Esra Hanım
– İşveren tarafından işten çıkarılmıştır,
– 10 yıl üzerinden prim ödeme gün sayısı 3.600 gündür,
– Son 4 ay 120 gün sigortalı olarak çalışmıştır.
Yukarıdaki kriterlere göre Esra Hanım, işsizlik maaşı almaya hak kazanmıştır.
Aylık işsizlik maaşı yaklaşık şöyle hesaplanır;
Esra Hanım, 10 Ay boyunca aylık olarak 1.422 -TL İşsizlik Maaşı alacaktır.
9- İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN ÖDENMESİ NE ŞEKİLDE OLUR?
İlk işsizlik ödeneği ödemesi,
– Ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılmaktadır.
Sigortalı işsizler, T.C. Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte her hangi bir PTT şubesine başvurarak işsizlik ödeneklerini alabilirler.
10- İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN KESİLDİĞİ HALLER NELERDİR?
İşsizlik ödeneği almakta iken;
– İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.
-Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.
– İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri “Emeklilik” gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
– İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır.
**Ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçememektedir.
11- İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN HERHANGİ BİR KESİNTİ YAPILIR MI?
İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi değildir, nafaka borçları dışında haciz ve başkasına devredilemez.
12- İŞSİZLİK MAAŞI ALANLAR SAĞLIK HİZMETİNDEN YARARLANABİLİR Mİ?
İşsizlik ödeneği alanlar Genel Sağlık Sigortası kapsamında olup bakmakla yükümlü olduğu kişiler de Genel Sağlık Sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir. İşsizlik ödeneği ödenirken, ilgililer adına sadece Genel Sağlık Sigortası primleri yatırıldığı için, emeklilik yönünden dikkate alınmamaktadır.
13- İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMESİ GEREKİR?
İşsizlik ödeneği alınan süre içinde;
– İkamet adresinin değişmesi,
– Herhangi bir Sosyal Güvenlik Kuruluşundan yaşlılık aylığı alınması,
– Yetkili sağlık kuruluşunca istirahatli kılınması,
– Silah altına alınması,
– Yurtdışına çıkılması,
– Bir işte çalışmaya başlanması,
– Mahkeme kararıyla işe iade edilmesi
hallerinde durum en yakın İŞKUR birimine 15 gün içinde bildirmelidir.
**Sigortalı işsiz kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte ödemek zorundadır.
14- İŞSİZLİK SİGORTASI PRİM MİKTARI NE KADARDIR?
İşsizlik sigortası primi, sigortalının prime esas aylık brüt kazançların üzerinden hesaplanan
– %1 sigortalı,
– %2 işveren ve
– %1 Devlet payından oluşmaktadır.
İsteğe bağlı işsizlik sigortası primini ödeyenlerden ise
– %1 sigortalı ve
– %2 işveren payı alınmaktadır.
Kaynak: İŞKUR
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
